İSTANBUL – Ramazan ayında tüketilen besinlere bağlı kilo değişimleri yaşandığını kaydeden Prof. Dr. Onur Yaprak, “Eğer ramazan ayında uygun beslenirsek bu ayı kilo vermek, kolesterolümüzü düşürmek ve karaciğerimizde detoks sağlamak için bir fırsata dönüştürebiliriz. Kalorinin yüzde 40 ila 50’si karbonhidratlardan oluşmalı. Karbonhidratlar düşük glisemik indekse sahip yüksek lif içeren cinsten olmalı, proteinler kalorinin yüzde 20 ila 30’unu oluşturmalıdır” dedi.
Ramazan ayında hazırlanan iftar sofralarında tüketilen besinlere bağlı kilo değişimleri yaşanabiliyor. Uzmanlar ise bu durumda, hem beslenme nizamı hem de ölçüsüne dikkat edilmesi gerektiği konusunda uyarıyor. Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Kısmından Prof. Dr. Onur Yaprak, Ramazan ayının karaciğer detoksu için bir fırsat olduğunu belirterek kıymetli açıklamalarda bulundu. Orucun beden üzerinde olumlu tesirlerine değinerek kelamlarına başlayan Prof. Dr. Yaprak, “Oruçlu olduğumuz açlık müddetince bedenimizde birtakım reaksiyonlar gelişir. Beyin ve öteki organların güç muhtaçlığını karşılamak hedefiyle fazla karbonhidratın karaciğerde depolanmış biçimi olan glikojen tekrar glukoza dönüşür. İftardan sonra da fazla glukoz tekrar glikojen biçiminde karaciğerde depolanır. Bir taraftan da bedende depolanmış olan yağlar yakılarak güç için kullanılır. Oruç sırasında sabah yakıt kaynağı karbonhidratlar iken iftara hakikat yağların yakıt kaynağı olarak öne çıktığı görülür. Bu da yağ dokudan özgür yağ asitlerinin kana karışması ve karaciğerde keton olarak güce dönüşümü yani lipoliz ile gerçekleşir” dedi.
İFTAR VE SAHURDA YEDİKLERİNİZE DİKKAT EDİN
Ramazan’da kilo değişimlerinin de gözlemlendiğine işaret eden Prof. Dr. Yaprak, “Ramazan ayında uyku ritmi de değiştiği için sirkadyen dediğimiz vakit ayarlı kortizol, insülin, leptin, büyüme hormonu üzere hormonların ritimleri bu değişime ayak uydurur. Ramazan ayı sırasında kilo değişimleri çoklukla gözlenir. 1-2 kiloluk azalma ya da artma biçiminde olabilecek bu kilo değişimleri iftar ve sahurda nasıl beslendiğinize bağlıdır. Şayet ramazan ayında uygun beslenirsek bu ayı kilo vermek, kolesterolümüzü düşürmek ve karaciğerimizde detoks sağlamak için bir fırsata dönüştürebiliriz. Bunun en değerli ispatı son yıllarda gitgide tanınan olan ‘intermittent fasting’ diye isimlendirilen 8 saat tokluk 16 saat açlık diyetidir. Bu diyetle açlık sırasında hücre tamiratı olur, insülin kan seviyesi ve insülin direnci düşer, kilo vermeyi sağlar, bedende inflamasyonu ve oksidatif gerilimi azalır, Total ve LDL kolesterolü azalır” dedi.
Prof. Dr. Onur Yaprak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Vücut güç istikrarını alınan besinlerin kaç kalori olduğu, dinlenme periyodundaki metabolizma suratı ve ne kadar fizikî aktivite yaptığımız belirler. Dinlenme metabolik suratı, beden sıcaklığını korumak, iç organları onarmak, kalp işlevini desteklemek, hücreler ortasında iyonik değişimleri korumak ve teneffüsü desteklemek için dinlenme sırasında bedenimizin harcadığı güç ölçüsüdür. Çoğu beşerde bu toplam güç harcamalarının yaklaşık üçte ikisini oluşturur. Metabolik süratimiz yaşa, cinsiyete, beden yüküne, hormonlara, hamilelik sürecine nazaran değişir. Dolayısı ile metabolik suratımıza çok tesir edemeyeceğimize nazaran ne kadar kalorili beslendiğimiz ve ne kadar fizikî aktivite yaptığımız kilo alıp vermede belirleyici olur.”
LİF ORANI YÜKSEK BESİNLERİ TERCİH EDİN
Prof. Dr. Yaprak, Ramazan ayında tutulan orucun beden için bir detoks fırsatı haline gelmesi için tavsiyelerde bulundu. Prof. Dr. Yaprak, “Beslenme modellerindeki kaçınılmaz değişiklikler ve sirkadiyen ritimler, hormon seviyelerindeki dalgalanmalar ve genel günlük ömür üslubundaki bağlı fizyolojik değişimler nedeniyle ramazan yemeği planlaması, sağlıklı oruç için kıymetli bir bileşen haline gelir. Ramazan ayında öğünlerde bilhassa karbonhidratlara ve yağlara dikkat etmeliyiz. Kalorinin yüzde 40 ila 50’si karbonhidratlardan oluşmalı. Karbonhidratlar düşük glisemik indekse sahip yüksek lif içeren cinsten olmalı, proteinler kalorinin yüzde 20 ila 30’unu oluşturmalı ve yağlı kırmızı etten yoksul olmalıdır. Öbür beyaz etler ve baklagiller protein kaynağı için daha uygun olacaktır. Kabızlığa karşı yemeklerde fasulye, mercimek, nohut üzere kuru baklagiller, kepekli tahıllar ve tam buğday ekmeği, zerzevat ve salata üzere lif oranı yüksek yiyecekler tercih edilmelidir” dedi.