İSTANBUL, – Tek bir bireyden başlayarak milyonlarca insanı tesiri altına alan kovid-19, tesir alanını genişletmeye devam ederken, hasta ve hasta yakınlarının en çok merak ettiği bahislerden biri de, virüsün uzun vadede bedende hangi hastalıkları tetiklediği oldu.
İstanbul Rumeli Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda vazifeli Uzman Hemşire Başak Türkmen, kovid-19’un tüm beden sistemlerini etkilemesi, inflamasyon (iltihaplanma) sürecinde yükselen sitokin düzeyinden kaynaklandığını belirterek, “Enfeksiyonun tanımlandığı birinci vakitlerde teneffüs sistemi üzerindeki tesirler ön plandayken vakit ilerledikçe öteki sistemsel tesirler de gündeme gelmektedir. Bilhassa hayati kıymete sahip olan organlardan kalp ve beynin etkilenmesi mortalite (ölüm hızı) ve morbidite (hastalık hızı) artışına sebep olmaktadır’’ sözlerini kullandı.
“AKCİĞER ÜZERİNDE EN SIK GÖRÜLEN TESİRİ ZATÜRRE”
Koronavirüsün akciğer üzerinde en sık görülen tesirinin zatürre (pnömoni) olduğunu vurgulayan Türkmen, Covid-19’ un tetiklediği öbür hastalıkları ise şöyle sıraladı: “Covid-19, kalp ve damar sistemi açısından kalbin sol/sağ karıncık işlevlerinde bozulma, kalp yetersizliği, sistemik hipertansiyon, ritim bozuklukları, kalp kası hasarı ve işlev bozukluğunu; hudut sisteminde baş ağrısı, şuur bozukluğu, nöbet, beyin iltihabı, inme ve sinir-kas kavşağı bozukluklarını; kas-iskelet sisteminde kas ve eklem ağrısını; gözde iltihabi tepkileri; kan sistemine ait yaygın damar içi pıhtılaşmayı; ruh sıhhati açısından da obsesif kompulsif bozukluğu tetiklemektedir.”
“TIBBİ DENETİMLERİNİZİ AKSATMAYIN’’
Hastalıktan ve hastalığa bağlı gelişebilecek başka sistematik komplikasyonlardan korunmak gerektiğini belirten Uzman Hemşire Başak Türkmen, “Öncelikle maske, aralık ve ferdî hijyen kurallarına uymalı, kalabalık ortamlarda uzun mühlet kalmaktan kaçınmalı, kâfi ve istikrarlı beslenmeyi sürdürmeli, bir idman planı dahilinde hareketsizliği önlemeli, tıbbi denetimler tele-sağlık üzerinden bile olsa aksatılmamalı” dedi.