İSTANBUL – 16 Nisan Dünya Ses Sıhhati Günü’nde ses sıhhati, ses hijyeni ve ses estetiği ile ilgili bilgi veren KBB Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses sıkıntılarının belirtileri ve tedavi sistemlerini anlattı. Prof. Dr. Alkan, “Nezle, grip, reflü, alerji üzere hastalıklar, yanlış kullanım nedeniyle oluşan, ses meseleleri geçicidir ve tedavi edilebilir. Temel sorun ses kısıklığını öteki sebeplere bağlayıp önemli olabilecek hastalık teşhisini geciktirmektir. Bu nedenle 15 günden uzun süren ses kısıklığında kesinlikle tabibe başvurulmalıdır” dedi.
Her yıl 16 Nisan’da tüm dünyada Kulak, burun, boğaz , baş ve boyun cerrahları ve öteki ses sıhhat çalışanları tarafından kutlanan Dünya Ses Günü’nde ses sıhhatinin ehemmiyeti ile ilgili konuşan Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses sıhhati, ses hijyeni ve ses estetiğiyle ilgili dikkat cazip açıklamalarda bulundu. Süreksiz ve kalıcı ses meseleleri ve bunların belirtileri ve tedavi metotlarını anlattı.
İrtibatta insanın en hoş mücevherinin sesi olduğunu tabir eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi KBB Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Alkan, kelamlarına şöyle devam etti: “Sesimiz kendimizi, hislerimizi tabir etmekte karşımızdaki kişiyi ikna etmekte çok kıymetlidir. Sesimiz makus olduğunda ise kendimize itimadımız azalır, içimize kapanırız. Bununla birlikte, konutta çocuklarımızla olan iletişimimizden, meslek hayatımıza kadar sesimiz son derece değerli. Bu nedenle kişinin en kıymetli mücevheri sesidir.”
KALICI SES MESELELERİNE NEDEN OLABİLİYOR
Kişinin, hayatı boyunca sesle ilgili birtakım problemlerle karşılaşabileceğini kaydeden Prof. Dr. Zeynep Alkan, bu duruma neden olabilecek etkenlerle ilgili şunları anlattı: “Bunların başında teneffüs yolu enfeksiyonları geliyor. Nezle, grip üzere rahatsızlıklarda larenjit dediğimiz ses teli iltihabı nedeniyle ses daha kalın çıkar. Üst teneffüs yolundaki ödem, enfeksiyon geçtiğinde ses sıkıntıları da tabiatıyla kaybolur. Lakin bazen de tedavi edemediğimiz kalıcı ses meseleleri olabiliyor. Bunların başında da sesin yanlış kullanımına bağlı olan sıkıntılar geliyor. Ayrıyeten, nodüller, halk ortasında ses teli eti olarak bilinen polipler, sulkus dediğimiz doğuştan gelen ses teli üzerindeki yarıklar ya da ses teli felçleri üzere gırtlağa bağlı meseleler da ses problemlerine neden olabiliyor. Hatta yalnızca gırtlakta olan sıkıntılar değil, tiroit bezi ameliyatları, tiroit bezindeki kitleler, beyindeki yahut uzunluğundaki meseleler da ses teline giden sonu etkileyerek sesin kalitesini bozabilir” sözlerini kullandı.
Akciğerler hastalıklarının da ses sıkıntılarına yol açan faktörler ortasında yer aldığını söyleyen Prof. Dr. Zeynep Alkan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Akciğerler hastalıkları da ses meselelerine yol açan faktörler ortasında yer alabilir. Astım üzere kronik akciğer hastalığı olanların da sesi makûs çıkabilir. Zira ses yalnızca gırtlaktan çıkmıyor. Sesin temel oluşumundaki güç kaynağı akciğerlerdir. Bu yüzden de daima ‘diyaframınızı kullanarak karın nefesi alın’ diyoruz.
SESTE CIZIRTI VE KISILMAYA DİKKAT
Ses bozukluğu belirtileri ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alkan, “Hastalar ‘sesimde bir cızırtı, boğukluk, kısılma var’ şikayetleriyle geliyor. Bu durumu çoklukla etrafındakiler fark
edebiliyor. Bu durumda stroposkop dediğimiz, dalgalanmayı gösteren aygıtlar ya da ses tahlili dediğimiz sesin frekansını ve şiddetini ölçen ekipmanlar yardımıyla ses muayenesi yapılıyor. Böylelikle hastanın eski konforlu sesini, konforsuz hale getiren meselelerin neler olduğu ortaya çıkıyor. Bezen de ses telleri olağan olmasına rağmen, kişinin sesini yanlış kullanmasına bağlı olarak sesi makus çıkabiliyor. Bu noktada, sesin davranışını öğrenip, ona nazaran bir yol izliyoruz. Bazen ses terapisti de tedavi sürecine dahil olabiliyor” diye konuştu.
SES HİJYENİ İÇİN İÇİN BOL SU İÇİN
Ses hijyeninin sağlanmasının ehemmiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Alkan, “Ses hijyeni, sesi pak kullanma, sese güzel gelen besinlerle beslenme, sese ziyanlı olan kimyasal iritanlar ki bunların içerisinde en çok bilinen sigaradan uzak durma ile sağlanabilir. Birebir formda etraf kirliliği, uygun olmayan çalışma ortamlarında sesi kullanmaya çalışmak da olumsuz etkenler ortasında yer alır. Temel kıymetli husus ise, hakikat su kullanımı. İçerisinde su olan, çay, kahve, meyve suyu üzere sıvılar hiçbir biçimde suyun yerine geçmez. Bununla birlikte tüketilen midede sorun yaratabilecek besinlerin da ses sıhhatine tesir edeceği unutulmalıdır.” diye konuştu.
SES ESTETİĞİNİ SAĞLAMAK MÜMKÜN
“Elbisenin, kişinin bedenine oturması üzere sesin de kişinin cinsiyetine, mesleğine, yaşına uyması gerekiyor. Bazen bu uyumsuzluk olduğunda ses estetiği dediğimiz, ses inceltme, ses kalınlaştırma üzere ameliyatlar yapılıyor” diyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi KBB Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Zeynep Alkan, ses estetiği ameliyatları ile ilgili şu bilgileri verdi:
“Ses telleri dışarıdan rastgele bir kesi olmadan, ağız içerisinden girilerek soğuk ameliyat usulleri ya da lazer dediğimiz çeşitli sıcak enstrümanlarla ameliyat edilir. Bir öteki sistem, içeriden değil dışarıdan uzunluğuna yapılan bir kesiyle ses telinin oturduğu gırtlağa ulaşmak. Burada ses telinin yapıştığı kıkırdağın serbestleştirilmesiyle, ses telinin uzunluğunun kısaltılması ya da uzatılması süreçleri yapılır.”