İSTABUL – Koronavirüs çabasıyla geçen bir yılın akabinde salgının bilançosu da gün yüzüne çıkıyor. ECONiX Araştırma’nın yayınladığı “Covid-19 Pandemisi Birinci Yıl Değerlendirmesi” raporuna nazaran uzmanlar, Türkiye’de nüfusun yüzde 33,78’inin (3’te 1) bağışıklık kazandığını öngörüyor.
Bir yılı aşkın müddettir pandemi ile gayret devam ederken, ECONiX Araştırma “Covid-19 Pandemisi Birinci Yıl Değerlendirmesi” başlıklı bir rapor yayınladı. Rapora nazaran dünyada 110 milyondan fazla insanın yakalandığı koronavirüsten kaynaklı vefatlar 2,5 milyonu aştı. Dünya genelinde yüzde 2,22 olan vaka-ölüm oranı Türkiye’de yüzde 1,06 olarak kaydedildi. 12 Nisan prestijiyle Türkiye nüfusunun aşılanma oranı yüzde 9 olurken, uzmanlar hastalık geçirme ya da aşı yoluyla her 3 bireyden birinin bağışıklık kazandığını öngörüyor. Raporda dikkat çeken bir başka nokta ise ülkemizin bu süreçte yaptığı sıhhat harcamaları oldu. Devlet son bir yılda Covid-19 hastaları için 10,6 milyar lira harcadı.
AVRUPA’NIN EN YÜKSEK AŞILAMA ORANINA SAHİP 3’ÜNCÜ ÜLKESİ
1 Mart prestijiyle dünya genelinde aşılama oranının yüzde 3,39 olduğu kaydedilen raporda, kıta bazında en yüksek aşılama oranı yüzde 13,82’yle Kuzey Amerika’da görülürken, Avrupa yüzde 8,61’le ikinci sırada yer aldı. Öbür kıtalardaki (Güney Amerika, Asya, Afrika ve Okyanusya) aşılama oranları ise yüzde 5’in altında kaldı. Türkiye ise şimdi yerli üretim aşı çalışmaları devam eden bir ülke olmasına karşın, 12 Nisan prestijiyle yüzde 9’la Sırbistan ve İngiltere’den sonra Avrupa’nın en yüksek aşılama oranına sahip üçüncü ülkesi oldu. Bu oranın dünya ve Avrupa ortalamasının üstünde olması dikkat çekti.
“NÜFUSUN YÜZDE 33,78’İNİN BAĞIŞIKLIK KAZANDIĞI SÖYLENEBİLİR”
Araştırma takımına liderlik eden Güvenç Koçkaya, yayınladıkları rapordan hareketle Türkiye’nin hadise tablosuna yönelik değerlendirmelerini paylaştı.
Koçkaya, “Ne yazık ki dünya genelinde olay ve ölümlerin arttığını görüyoruz. Bu oranların en yüksek seyrettiği devir Ocak 2021 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de ise günlük mevt oranlarının en yüksek seyri 2020’nin Mayıs ayında gözlemlendi, Ekim 2020 ayından itibaren de düşüş yaşandı. Günlük vefat oranlarının 2021 yılı prestijiyle istikrarda gittiği görülse de şu anda da muhakkak bir artış kelam konusu. Öte yandan Türkiye’de görülen mevt oranının dünya genelinde görülen vefat oranının yarısı kadar olduğunu saptadık. Beklenen Kovid-19 olaylarına baktığımızda ise şu anki resmi olay sayısının teşhis edilmeyen mümkün Kovid-19 hastalarının yüzde 13,53’ü olduğunu öngörüyoruz. Buna nazaran Türkiye nüfusunun yüzde 33,78’inin hadiselerin şiddeti değişse de hastalık geçirme ve aşılama ile bağışıklık kazandığı söylenebilir” dedi.
AĞIR BAKIMDAKİ HASTA BAŞINA 29 BİN 332 LİRA HARCANDI
“Kovid-19 Pandemisi Birinci Yıl Değerlendirmesi” başlıklı rapora nazaran Kovid-19 için devlet tarafından ayakta tedavi edilen hasta başına 411 TL, yatan hasta için 15 bin 424 TL ve ağır bakım hastası başına 29 bin 332 TL harcama yapıldı. Araştırma takımından Dr. Gülpembe Oğuzhan, “Yaptığımız hesaplamara nazaran 2020 yılında toplam 100,3 milyar lira sıhhat harcaması gerçekleştiren SGK, ek Kovid-19 harcamalarına karşın, sıhhat bütçesinden yaklaşık 22 milyar TL daha az harcama yaptığı gözleniyor. Bu tabloda bilhassa, kronik hastalığı olan bireylerin hastaneye müracaatlarının düşmesinin tesirli olduğu söylenebilir” dedi. Rapora nazaran, bir evvelki yıla kıyasla hastane müracaatları yüzde 35,2 ve reçete sayıları ise yüzde 14,8 azaldı.
İLAÇ HARCAMALARI YÜZDE 18,7 ARTTI
ECONiX Araştırma’nın raporu, son bir yılda ilaç harcamaları ve sıhhat hizmetleri için ayrılan bütçelere de mercek tuttu. Araştırma grubundan Prof. Dr. Zafer Çalışkan “2020 yılında Türkiye ilaç harcamalarına 48,3 milyar TL, sıhhat hizmetlerine 52,4 milyar TL bütçe ayırdı. İlaç harcamalarında bir evvelki yıla nazaran yüzde 18,7’lik, sıhhat hizmetleri harcamalarında ise yüzde 0,1’lik artış gözlendi” dedi.
Raporda sıhhat hizmeti harcamalarındaki artışın, pandemide hizmet veren üniversite ve devlet hastanelerinden kaynaklanmadığı belirtildi. Buna nazaran üniversite ve devlet hastanelerinde gerçekleşen harcama ortalama yüzde 4,2 gerilerken, özel hastanelerde yüzde 18,7 arttı. Dr. Güvenç Koçkaya bu sayılar hakkında “Devlet hastanelerinin pandemi hastanesi olarak hizmet vermesinden ötürü bir çok hasta tedavi olmak için özel hastanelere gitmesi nedeniyle özel hastane müracaatları arttı. Pandeminin başında büyük problemler çektiğini sivil toplum örgütleri ile söz eden özel hastane bölümünün geçtiğimiz yıl SGK bütçesinden bir evvelki yıla nazaran daha fazla hisse aldığı söylenebilir” dedi.
