SANAYİ ve Teknoloji Bakanlığı, Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Ay’a gönderilecek insansız araçta kullanılması planlanan ulusal ve özgün hibrit roket motorunun, birinci imtihanını muvaffakiyetle geçtiğini duyurdu. Bakan Mustafa Varank, “2023’te biz Ay misyonu gayemizin birinci ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız” dedi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran; Bakan Varank, ulusal ve özgün hibrit roket motorları geliştiren Delta V’nin İstanbul Şile’deki Roket Motoru Ateşleme Tesisi’ni ziyaret etti. Burada düzenlenen toplantıya, Bakan Varank’ın yanı sıra, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Savunma Sanayii Lider Yardımcısı ve Delta V İdare Heyeti Lideri Faruk Yiğit, BAYKAR Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Mesut Gökten, TÜBİTAK SAGE Enstitüsü Müdürü Gürcan Okumuş ve Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu katıldı. Toplantıda, 2023’te Ay’a sert iniş yapması planlanan uzay aracının geliştirme çalışmaları ele alınırken, hibrit roket motorlarının ateşleme sistemleri, yüksek basınçlı kompozit tanklar, vana ve regülatör sistemleri ayrıntılı olarak masaya yatırıldı.
TARİHİ TEST
Heyet, toplantının sonunda roket motorları testlerinin yönetildiği komuta merkezine geçti. Alınan güvenlik tedbirlerinin akabinde ateşleme için geri sayım başlatıldı. Bakan Varank’ın komutuyla, birinci olarak Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sonunu aşacak Hibrit Sonda Roketi’nin (SORS) itki sistemi dikey ateşleme testi yapıldı. İkinci ateşleme ise Ulusal Uzay Programı’nın 2023 yılında ‘Ay’a Sert İniş’ vazifesinde kullanılması planlanan hibrit roket motoru için yapıldı. Yapılan testler muvaffakiyetle sonuçlandı. İki motor da planlanan müddet boyunca problemsiz biçimde çalıştı.
TEST SONRASI BRİFİNG
Bakan Varank ve beraberindeki heyet, ateşlemeler sonunda tekrar test alanındaki sistemleri inceleyerek testin sonuçları hakkında bilgi aldı. Varank, daha sonra yaptığı açıklamada, çok başarılı iki ateşleme yaptıklarını; SORS ateşlemesi, hem de Ay misyonunda kullanılması planlanan hibrit motorun birinci ateşlemesini gerçekleştirdiklerini belirtti. Testlerde 50 saniye üzere hedeflenen müddet bulunduğunu söyleyen Varank, “Bu 50 saniyelik ateşlemenin tamamını muvaffakiyetle bitirdi. Ay misyonunda kullanılabilecek motorun birinci denemeleri muvaffakiyetle yapıldı” dedi.
‘BÜTÜN KABİLİYETLERİ KULLANMAK İSTİYORUZ’
Bakan Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin uzaydaki 10 yıllık yol haritasını açıkladığını ve bu yol haritasının en kıymetli bileşenlerinden bir adedinin ‘Ay Misyonu’ olduğunu belirterek, “Ay misyonunda maksadımız 2023 yılında Türkiye’nin kendi uzay aracını Ay’a ulaştırabilmesi. Burada da Türkiye’deki bütün kabiliyetleri, bütün firmalarımızın kabiliyetlerini kullanmak istiyoruz. Delta V de bilhassa dünyada yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hibrit roket motorları çalışan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı’na ilişkin bir firmamız. Arif Karabeyoğlu hocamız tüm bu süreçleri yürütüyor” diye konuştu. Varank, iki ateşlemeye şahitlik ettiklerini anlatarak, “Bir tanesi 635 milimetrelik sonda roketinin, önümüzdeki ay fırlatması yapılacak motorun ateşlemesi. Birebir vakitte Ay misyonunda, yani uzayda kullanmayı hedeflediğimiz daha küçük bir motorun da yeniden ateşlemesinin testlerini yapmış olduk. Türkiye bilhassa uzay alanında kabiliyetlerini tüm dünyaya göstermek, birebir vakitte bu kabiliyetleri ticarileştirmek, bundan ekonomik yarar elde etmek isteyen bir ülke. Münasebetiyle bu alanda geliştirdiğiniz teknolojiler çok değerli” sözünü kullandı.
‘TÜRK BAYRAĞINI AY İLE BULUŞTURACAĞIZ’
Varank, sıvı oksijen oksitlemeli hibrit motor teknolojisinin çok kıymet verdikleri yeni bir teknoloji olduğunu, ateşlemeleri muvaffakiyetle gerçekleştirdiklerini, bu süreçte heyecan ve memnunluk duyduklarını söz etti. Gençlerin Türkiye’nin geleceğine yatırım yapmak ve teknolojiyi geliştirmek için büyük bir çaba gösterdiklerini vurgulayan Bakan Varank, şöyle konuştu:
“Sonda roket motorunun bir örneği, inşallah mayıs ayında Sinop’tan ateşlenecek. Kıymetli uzaklıkları kat etmesini planlıyoruz.2023’te biz Ay misyonu amacımızın birinci ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız. Türk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız. Bu manada motorun birinci ateşlemesini burada yapmak bizim açımızdan memnunluk ve gurur verici.”
Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu ise, her iki motorun da beklenen performansı tam manasıyla sağladığını vurgulayarak, “İstediğimiz ateşleme müddetlerini elde ettik. Ay’a gidecek uzay aracının roket motorunu test ettik. Adım adım aya gidiyoruz” dedi.
