Azerbaycan, – Karabağ’ı işgal eden ve Azerbaycan tarafından hezimete uğrayan Ermenistan’da, 44 gün süren çatışmalarda İskender füzelerinin neden kullanılmadığı tartışmalara yol açarken, Erivan idaresinin Şuşa’da İskender-M füzelerini kullandığı doğrulandı.
Dağlık Karabağ’ı işgal eden ve Azerbaycan tarafından hezimete uğrayan Ermenistan’da, çatışmalarda İskender füzelerinin neden kullanılmadığı tartışmaları gündemdeki yerini koruyor. Ermenistan, Rus imali İskender füzelerini 2. Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan’a karşı kullandı. Azerbaycan Ulusal Mayın Temizleme Ajansı (ANAMA) Ermenistan işgalinden kurtarılan Şuşa kentinde İskender füzesine ilişkin modüller tespit etti. Yapılan incelemelerde kalıntılar füzelerin tam kapasite patlamamış olabileceğine işaret edildi. ANAMA İdare Şurası Lider Yardımcısı Samir Poladov bahisle ilgili açıklamada, 15 Mart’ta Şuşa’da yapılan mayın temizleme operasyonu sırasında 2 farklı yerde, birbirinden 780 metre uzaklıkta 2 adet infilak etmiş füzeye ilişkin kalıntılar bulunduğunu tabir etti. Füzelerin modelinin üzerlerinde yazan “9M723” seri numarasından tespit edildiği kaydedildi. İki füzenin de patlamış olmasına karşın yalnızca bir noktada çukur görüldüğünü kaydeden Poladov, “Bu nokta soru işaretleri uyandırıyor. Bu kadar güçlü füzelerin patlaması, yüzeyde bariz izler yaratır. Biz yalnızca bir çukur bulduk. Mayın temizleme süreci devam ediyor ve değerli yeni bulgulara ulaştığımızda paylaşacağız” dedi.
FACİADAN DÖNÜLDÜ
Şuşa’da bulunan İskender füzeleri, NATO tarafından “SS-26 Stone” kod ismiyle sınıflandırılıyor. Bu füzeler azami 400 km menzile ulaşma ve 480 kilogram yükünde savaş başlığı taşıyabilme kapasitesine sahip olarak biliniyor. Ermenistan tarafından kullanılan füzenin Şuşa’da büyük tahribata yol açmadığı bildirilirken, Poladov, “İskender füzelerinin tam kapasiteyle patlamadığı tarafında makul varsayımlar var. Zira füzenin sav edilen gücüyle verdiği hasar ortasında orantısızlık kelam konusu. Füze şayet tam kapasite patlasaydı modülleri bu kadar büyük boyutta kalamazdı” tabirlerini kullandı.
ERMENİSTAN BİRDENBİRE YOK ETMEYE ÇALIŞTI
Ermenistan basınına nazaran İskender füzeleri, 2. Karabağ Savaşı’ının son günlerinde, Şuşa’nın Azerbaycan ordusu tarafından kurtarıldığı devirde kullanıldı. ANAMA yetkilisi Poladov, “Füzelerin fırlatılış tarihini kesin olarak söylemek bizim için zor” dedi. Şuşa’nın kurtarılmasının akabinde askeri ikilem içinde kalan Ermenistan’ın İskender füzelerini Azerbaycan ordusunun daha fazla ilerlemesini engellemek için kullanmış olabileceğini vurguladı. Poladov, “Bir vakitler Şuşa’yı kendi kenti olarak gören Ermenistan ansızın onu büsbütün yok etmeye çalıştı. Bu bir kere daha Şuşa’nın Ermenistan ile hiçbir alakası olmadığını gösteriyor” diye konuştu. Öte yandan, Ermenistan 2016 yılında Rusya’dan İskender E füze sistemi almıştı. Rus üretimi füzeler birinci kere Eylül 2016’da Erivan’da düzenlenen askeri geçitte görüntülenmişti. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 2. Karabağ Savaşı sırasında İskender füzelerinin kullanıldığını lakin, tam kapasite patlamadıklarını tabir etmişti. Rusya ise İskender füzelerinin Karabağ savaşında kullanılmadığını argüman etmişti.