Hilal ÖZTÜRK-Harun UYANIK/İSTANBUL, – Türkiye’de en fazla internetin kullanıldığı İstanbul’da, ‘sanal suçlar’, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siber Cürümlerle Uğraş Şube Müdürlüğü gruplarının, 7 gün 24 saat süren gayretiyle önleniyor. Siber Polis, toplumsal medyadan yapılan provokasyonlardan çocukları amaç alan müstehcen yayınlara, yasadışı bahis çetelerinden kripto para dolandırıcılarına kadar pek çok sanal hatanın izini sürüyor. Soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde ele geçirilen dijital bilgileri de mercek altına alıp, ‘suçun ve suçlunun’ tespitini yapan siber polis, kapılarını KHA’ya açtı ve internet kullanıcılarının alması gereken tedbirleri yerinde anlattı.
Teknolojinin süratle gelişmesi beraberinde internet üzerinden ve bilişim sistemlerinden işlenen
suçların artmasına neden oldu. Bir yılı geride bırakan pandemide insanların konutlarına kapanıp, vakitlerinin birçoklarını internette geçirmeleri de ‘sanal suçlar’ ile ‘sanal kabahat çeşitlerinin’ artmasına neden oldu. KHA, Türkiye genelinde en fazla siber cürmün işlendiği İstanbul’da, sanal dünyada iz süren polis teşkilatının çalışmalarını yerinde izledi.
İstanbul Emniyeti Siber Hatalarla Gayret Şube Müdürlüğü’ndeki 12 ünitede vazifeli komiserler, toplumsal medya hesapları üzerinden yapılan provokasyonlardan çocukları amaç alan müstehcen yayınlara, yasadışı bahis çetelerinden kripto para dolandırıcılarına, soruşturma ve davalarda ele geçirilen dijital dataların nasıl incelendiğine kadar merak edilen birçok sorunun cevabını verdi. Güvenlik gerekçesiyle isimlerini kapalı tutan siber polisler, çalışmaları sırasında elde ettikleri çarpıcı tespitler ile internet kullanıcılarının dikkat etmesi gereken tedbirleri detaylarıyla anlattı.
“ÇOCUĞUNUZU İNTERNETTE KAPALI İZLEMEYİN, AÇIK KONUŞUN”
Çevrimiçi Çocuk İstismarı Hatalarıyla Gayret Ofis Amirliği: “Çocukların dijital dünyanın potansiyel riskleriyle müsabaka ihtimalleri çok yüksek. Pandemi periyodunda çocuklar daha ağır internet kullanıyor. Çocuklar internette denetlenmiyorlar ve muhtemel risklerden haberdar değiller. Bilhassa tanımadıkları yahut kendisini çocuk üzere tanıtan yetişkinlerle temas kurulması, bu riskler içerisinde yer alıyor. Örneğin bir çocuk tanımadığı ve internet üzerinden tanıştığı biriyle buluşmaya, adres ve irtibat bilgileri ile müstehcen fotoğraflarını bu bireylerle paylaşmaya ikna olabilir. Çocukların çevrimiçi etkinliklerini gizlice izlemeyi sağlayan nezaret uygulamalarını kullanmak onlarda güvensizlik hissi yaratır. İnternet kullanımı ve içerikler hakkında sakin ve açık konuşmalar çocukların inanç hissini artıracaktır. Bizler çocukları amaç alan internet üzerinden, müstehcen yayınları ülkeye sokan, çoğaltan, satan, depolayan, bulunduran ve kullanıma sunan kullanıcıların gerçek kimlik bilgilerinin tespitine yönelik araştırma ve yakalanmalarına yönelik çalışmalar gerçekleştiriyoruz.”
“ŞİFRENİZDE FARKLI KOMBİNASYONLAR KULLANIN”
Soruşturma Ofis Amirliği: “Sosyal medya hesaplarının çalınması konusu sıkça karşılaşmış olduğumuz mevzular. Başta kolaylıkla bulunabilecek şifreler, ikinci olarak hesaba ve maillere gelen kaynağı meçhul temas ve linklerin tıklanması sonucu hesapların çalındığını görüyoruz. Toplumsal medya hesaplarının çalınmaması için özel karakterler ve farklı kombinasyonlarla güçlü şifreler tanımlamalı. En az 6 ayda bir bu şifreler değiştirilmeli. İkinci olarak iki faktörlü doğrulama yani kendi tanımladığımız şifre ve SMS ile gelen tek girişlik kod ile giriş seçeneği tercih edilmeli. Üçüncü olarak toplumsal medya üzerinden direk bildiri yolu ile gelen, bu periyotta sıklıkla rastladığımız pandemi dayanak fiyatı, market armağan çeki üzere bildiri içerikleri dikkate alınmamalı. Son olarak ferdî bilgilerinin kapalılığına kıymet verilmeli. Yapılan paylaşımlar ve verilen ferdî bilgiler hesabı çalmak isteyenlere ipucu veriyor.”
“KRİPTO PARADA SAADET ZİNCİRİ YAPILANMASINA DİKKAT”
Ödeme Kabahatleriyle Uğraş Ofis Amirliği: “Kripto para konusu son devirde sık karşılaştığımız hata faaliyetleri ortasında. Sanal paralar yüksek yarar vaadiyle dünyada ve ülkemizde ilgi görüyor. Kripto yahut sanal parayla alakalı rastgele bir kurum, kuruluş, mevzuat ve yönetmeliklerle denetim edilmediği için güvenlik açıkları mevcut. Bu nedenle kullanıcılar kendi kanaatine nazaran kıymetlendirme yapmalı. Sanal para ile ilgili olarak sık gelen şikayetlerden biri saadet zinciri yapılanmasıyla kripto para üretimi. Vatandaşlarımız bu mevzuya da dikkat etmelidir.”
“RESMİ HESAPLARA ADRES ÇUBUĞUNDAN GİRİŞ YAPILMALI”
“Bir başka bahis bir banka yahut resmi bir kurumdan geliyormuş üzere hazırlanan e-posta yardımıyla bilgisayar kullanıcıları düzmece sitelere yönlendiriliyor. Burada vatandaşların internet bankacılığı bilgileri ve kart bilgileri ele geçirilerek şüphelilerin hesaplarına paralar aktarılması yoluyla haksız kar sağlanıyor. Şüpheliler ellerinde bulunan kimlik, adres, irtibat ve hesap bilgileriyle vatandaşları arayarak kendisini banka, sigorta, kurum ve kuruluş çalışanı olarak tanıtıp, çeşitli yollarla ikna ediyor. Vatandaşların kurum ve banka sitelerine girerken arama motorlarından değil adres çubuğundan giriş yapması kıymet arz ediyor.”
“RESMİ KURUMLARDAN TEYİT ETMEDEN PAYLAŞMAYIN”
Önleme Ofis Amirliği: “İnternet yoluyla işlenen hatalarla vatandaşların mağdur edilmesi ve hatta toplumsal huzuru bozan provokatif toplumsal medya manipülasyonlarının varlığı bu alanda kabahat tedbire faaliyetlerini mecburî kılmaktadır. Bu cins manipülasyonlara karşı dikkatli olunmalıdır. Bu manipülasyonlar çeşitli anonim yani uydurma hesaplar kullanılarak yapılmaktadır. Aşikâr bir mühlet itimat kazandıktan sonra insanları çeşitli hatalara yönlendiriyor. Toplumsal medya hesaplarından paylaşılan bilgiler resmi ve kurumsal hesaplardan doğruluğu teyit edilmedir.”
“SAHAYA KEDİ GİRMESİ BİLE BAHİS KONUSU EDİLİYOR”
Çevrimiçi Yasadışı Bahisle Gayret Ofis Amirliği: ” Yasadışı bahis faaliyetleri 3 ile 6 yıla kadar değişen cezalara tabi edilmiştir. Ayrıyeten yasadışı bahis oynadığı tespit edilen oyunculara 11 bin ile 48 bin TL ortasında idari para ceza uygulanmaktadır. Yasadışı bahis siteleri, bilhassa bahis oranlarını fazla vermesi ve daha çok çeşitlilikte bahis imkanı tanıması nedeniyle tercih edilmektedir. Örneğin alana kedi girebilir bahsi şu ana kadar en uç gördüğümüz savdır.”
“BORÇLANDIRILIYOR, ZORLA TAHSİL EDİLİYOR”
“Yasadışı bahis siteleri aracılığıyla daha fazla oyun oynanmasını teşvik emelli sitelerden kredi, bonus üzere evvelce borçlandırılarak ilerleyen vakitlerde oyuncunun daha çok mağduriyet yaşamasına sebep oluyorlar. Örneğin kredilendirilerek konutuna yahut aracına çeşitli senet ve evraklar vasıtası ile haciz süreçleri uygulatıyorlar. Ayrıyeten paranın tahsili konusunda çeşitli sıkıntı kullanımlarda yaşanıyor.”
“TÜRKİYE’NİN DİJİTAL BİLGİLERİNİN YÜZDE 50’Sİ BURADA İNCELENİYOR”
Adli Bilişim Ofis Amirliği: Cürüm konusunda el konulan dijital malzemeleri öncelikle birebir aslına rastgele bir müdahale etmeden, iki kopya olacak formda isimli imajı alınıyor. Bu imajlar, milletlerarası standartlarda lisanslı sertifikalı isimli bilişim yazılımlarla inceleniyor. Kanıta rastgele bir müdahale edilmeden imajlar üzerinde isimli bilişim yazılımlarıyla cürüm ögesi olabilecek bilgiler raporlanıyor ve gerekli mercilere ulaştırılıyor. El konulan dijital kanıt disklerinden isimli bilişim donanım aygıtıyla, kanıt diskine rastgele bir müdahale olmadan ve içerisindeki hiçbir data değiştirilmeden, iki kopya olacak formda imajı alınıyor. Daha sonra kanıt diski isimli emanet kanıt torbasında, mühürlenerek saklanıyor. İsimli Bilişim Ofis Amirliği İstanbul’un yanısıra Edirne, Kırklareli Tekirdağ kentlerine de Marmara Bölgesi laboratuvarı olarak hizmet veriyor. Dijital malzeme incelemelerinin yüzde 50’si Ofis Amirliğimizde yapılıyor.”
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siber Hatalarla Çaba Şube Müdürlüğü’ne bağlı amirlikler şöyle;
İdari Ofis Amirliği
Adli Bilişim Ofis Amirliği
Adli Süreçler Ofis Amirliği
Bilgi Teknolojileri Ofis Amirliği
Çevrimiçi Çocuk İstismarı Kabahatleriyle Uğraş Ofis Amirliği
Çevrimiçi Yasadışı Bahis Ofis Amirliği
Güvenlik Ve Nezarethane Ofis Amirliği
Ödeme Sistemleri Kabahatleriyle Gayret Ofis Amirliği
Önleme Ofis Amirliği
Soruşturma Ofis Amirliği
Suç Gelirleriyle Çaba Ofis Amirliği
Teknik ve Operasyonel Dayanak Ofis Amirliği
Fotoğraflı
