İSTANBUL- Testis kanserinin ağrı yapmadığı için sinsi ilerlediğini belirten Prof. Dr. Rahim Horuz “En düzgün bilinen risk faktörü bebeklikte görülen inmemiş testis durumudur. Testis kanseriyle çoklukla 20’li ve 30’lu yaşlarda karşılaşılır. Bu sebeple genç erkeklere bu hususta yapılacak en kıymetli tavsiye, kendi kendilerini testis kanseri açısından makul aralıklarla muayene etmeleridir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilir” diyerek testis tedavisinin değerini vurguladı.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Üroloji Kısmından Prof. Dr. Rahim Horuz, 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası kapsamında, testis kanserine ait ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Horuz, testis kanserinin tedavi edilmediğinde mevte kadar götürebildiğini belirterek “Testis kanseri testiste, erkeklerde sperm ve hormon üreten üreme organında, berbat huylu tümör yani kanser oluşması durumudur. Tüm kanser tiplerinde olduğu üzere tedavi edilemezse testis kanseri de ölümcül olabilir. Ancak erken kademelerde tespit edilerek uygun halde tedavi edilmesi durumunda hastaların kurtulmaları mümkündür. Testis kanseri aslında epey az karşılaşılan bir kanser cinsidir. Her yıl 100 bin erkekten yaklaşık yalnızca 3 ila 5’inde testis kanseri teşhis edildiği bilinmektedir. Başka bir sözle her 250 erkek çocuğun yaklaşık 1’inde ileride testis kanseri gelişebilir” dedi.
“YAŞLILARDAN FAZLA GENÇ ERKEKLERDE GÖRÜLÜYOR”
Testis kanserinin öteki kanserlerden bir farkının da yaşlılardan çok genç erkeklerde görülmesi olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Horuz “Testis kanseriyle ekseriyetle 20’li ve 30’lu yaşlarda karşılaşılır. En güzel bilinen risk faktörü inmemiş testis istediğimiz durumdur. Tıbbi geçmişinde inmemiş testis durumu mevcut olan şahıslar, bu sebeple çocukluk devrinde ameliyat edilmiş olsalar bile testis tümörü geliştirmek açısından daha risklidirler. İnmemiş testis sebebiyle ameliyat geçirmiş erkeklerin yüzde 10-15’inde sonradan testis tümörü geliştiği bildirilmiştir” diye konuştu.
“EN BÜYÜK RİSK İNMEMİŞ TESTİS”
İnmemiş testisin bebeklik periyodunda görüldüğünü söz eden Prof. Dr. Horuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Normal durumda erkek ceninin karın içinde bulunan testisleri, doğum vaktine kadar aşağıya inerek yumurtalık kesesi içine yerleşmiş olmalıdır. İnmemiş testis, testislerden birinin ya da her ikisinin doğuma kadar yumurtalık kesesine inememesidir. Bu iniş sürecini tamamlayamayan testis karın içinde yahut kasık bölgesinde çeşitli düzeylerde takılıp kalmış olabilir. Testis kanseri açısından en kıymetli risk faktörünün inmemiş testis olduğu hatırlanırsa, erkek çocuklarının bebeklik ve çocukluk periyotlarında hem aile hem ilgili hekimler tarafından denetim edilmesi gerekiyor. Ayrıyeten inmemiş testis sebebiyle ameliyat olmuş gençlerin testis tümörü ile ilgili risklerin farkında olması ve nizamlı olarak kendilerini muayene etmeleri önerilir. Unutulmamalıdır ki inmemiş testisin ameliyat ile indirilmiş olması tümör gelişmesi riskini ortadan kaldırmaz; yalnızca tümörün el ile hissedilerek erkenden fark edilmesini mümkün kılar.”
“AĞRI OLMASA DA KİTLEYE DİKKAT”
Prof. Dr. Horuz, “Testis kanserinin birden fazla vakit birinci ve tek belirtisinin fark edilen kitle ve sertliktir. Hastaların üçte birinde bu sertlik ve kitle bulgusuna ağrı da eşlik edebilir. Ancak ister ağrılı ister ağrısız olsun testiste fark edilen her türlü sertlik, kitle ve hudut düzensizliği aksi kanıtlanana kadar kansermiş üzere muamele görmelidir” diyerek şu ikazlarda bulundu:
“Testisinde bu türlü bir kitleden şüphelenen bir gencin ertelemeden bir üroloğa başvurması hayati değer taşır. Testis kanseri ağrı yapmadığı için sinsi bir hastalık diye tanımlanabilir. En kritik konu testisteki kitlenin erken fark edilmesidir. Bu sebeple genç erkeklere bu bahiste yapılacak en kıymetli tavsiye, kendi kendilerini testis kanseri açısından makul aralıklarla muayene etmeleridir. Bilhassa çocukluk periyodunda testis inişi gecikmiş olan yahut inmemiş testis nedeniyle ameliyat uygulanmış olan kimseler riskli kümede olduklarını bilmeli ve kendi kendine yapılan bu muayeneyi ihmal etmemelidirler.”
“TEDAVİ EDİLMEZSE MEVTE KADAR GÖTÜREBİLİR”
Prof. Dr. Horuz, testis kanseri tedavi edilmediğinde metastaz riski bulunduğunu belirterek, “Unutulmamalıdır ki bir kanser tipi olarak testis kanseri de vaktinde tedavi edilmediğinde metastatik kademeye geçebilir ve hastaya hayati bir risk yükleyebilir. Tekrar etmekte yarar var ki tedavisiz kalması durumunda bu hastalık ölümcüldür. Çalışmalar hastaların testislerindeki kitleyi fark etmiş oldukları halde tabibe başvurmayı ortalama 6 ay kadar geciktirdiklerini tespit etmiştir. Yapılabilecek en kıymetli şey bu gecikmeye fırsat vermemektir. Testis kanseri kendi içinde farklı biyolojik tiplere ayrılır. Birçok hastada bu tiplerin aşikâr oranda karışımı halinde karşımıza çıkar. Hastalığın ilerlemesi ve yayılması için net bir müddet verilemez; bu mühlet kanserin tipine ve kişinin özelliklerine nazaran değişecektir. Tedavinin temel prensibi, hastalığın ölümcül tabiatı hatırlanarak, tez etmektir” sözlerini kullandı.
“ÇOCUK SAHİBİ OLMAYI ZORLAŞTIRIYOR”
Testis kanserinin görülme sıklığının, çocuk sahibi olma potansiyeli baştan beri düşük olan erkeklerde yaklaşık 3 kat daha yüksek olduğunu tabir eden Prof. Dr. Horuz, “Ayrıca bu hastalıktan etkilenen testis vazifesini yapamaz hale geleceğinden, çocuk sahibi olmak o erkek için daha da zorlaşmış olabilir. Testisteki kanserin kendi tesirinden çok hastalığın tedavisi ile ilgili süreçler de çocuk sahibi olma potansiyelini düşürebilir. Birinci olarak birden fazla vakit kanserli testis dokusu ameliyat ile bedenden uzaklaştırılacağı ve geriye yalnızca karşı testis kalacağı için kişinin üreme kabiliyeti ziyan görebilir. Kemoterapi tedavisinde ise sağlıklı öteki testisin işlevleri bozularak sperm üretiminin durması ihtimali var. Her ne kadar kimi hastalarda kemoterapiden sonra birkaç yıl içinde karşı testisin sperm üretimi işlevi düzelebilse de tedavi öncesi üreme ile ilgili önlemler alınmalıdır. Bu kapsamda tedavinin başında hastanın sağlıklı spermleri çeşitli metotlarla elde edilmeli ve sperm dondurma süreci yapılmalıdır” dedi.
“TEDAVİNİN MUVAFFAKİYET ORANI YÜZDE 90 CİVARINDA”
Prof. Dr. Horuz, testis kanserinin tedavisini şu biçimde kıymetlendirdi: “Hekimin fiziki muayenesinin akabinde birçok vakit ultrasonografik inceleme yapılır ve tümör hakkında ayrıntılı bilgi elde edilir. Bu hastalarda kan testleri yapılır; tümör tarafından salgılanan ve “kanser belirteci” denilen birtakım özel kimyasal unsurlar test edilir. Gerekirse testis bölgesinin MR’ı da çekilebilir. Testis tümörünün cinsini, derecesini ve lokal evresini o testisin ameliyatla alınıp patolojik incelemeye tabi tutulması sonrasında öğrenmiş oluruz. Tümör testisin dışına yayılmadıysa orşiektomi dediğimiz ameliyatla hastanın şifa bulması beklenir. Orşiektomiden bir mühlet sonra hastalığın uzak bölgelerden nüksettiği görülebilir. Bu hastaları kimi tıbbi kriterlerle evvelce ayırt etme imkanımız olduğu için hastalık yayılmamış üzere görünse de, risk derecelerine nazaran ek düşük doz kemoterapi verilebilir. Şayet kanser testis dışına yayılmış ise hastalığın alt çeşidine ve yayıldığı bölgeye nazaran kemoterapi, bazen batın art bölgesine yani retroperitoneal alana yönelik olarak cerrahi, nadiren de özel birtakım alanlara radyoterapi uygulanması halinde tedavi seçenekleri vardır. Testis kanserini oluşturan hücre tipinin kemoterapiye hassas olması sayesinde yayılmış hastalıklarda dahi tam ve kalıcı şifa oranı yüksektir. Genel olarak lokal hastalıkta yüzde 99, yayılmış hastalıkta yüzde 70 ila 80 ve ortalamada ise yüzde 90’ın üzerinde şifa imkanı kelam bahsidir.”
