Ekonomik büyümenin öncü göstergelerinden imalat sanayi performansında referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi), Şubat’taki 51.7 seviyesinden, Mart’ta 52.6’ya yükselerek kesimin performansında güçlü bir güzelleşmeye işaret etti.
İSO’dan yapılan açıklamaya nazaran, faaliyet şartları üst üste 10. ay güçlenmiş oldu. Toplam yeni siparişler, bir evvelki ay kaydettiği yavaşlamanın akabinde Mart’ta yükselerek yine büyüme bölgesine döndü.
İSO Türkiye İmalat PMI anket datalarını kıymetlendiren IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Türk imalat dalı, karşılaştığı kimi değerli zorluklara karşın Mart ayında yeni siparişlerinin büyüme bölgesine dönmesini sağlayabildi ve hem üretimi hem de istihdamı artırmaya devam etti.
“Son vakitlerde giderek daha bilinir hale gelen hammadde temin zorlukları, tedarikçilerin teslimat müddetlerini, stokları ve girdi maliyetlerini etkilerken üretimdeki büyümeyi de sınırladı.
“Türk lirasındaki kıymet kaybı ise enflasyonist baskıları şiddetlendirdi. Firmalar, kesimdeki büyümenin sürat kazanmaya başlayabilmesi için karşı karşıya oldukları bu zorluklardan kimilerinin önümüzdeki aylarda hafiflemesini umuyor olacak.”
İSO açıklamasında, “Toplam yeni siparişler, bir evvelki ay kaydettiği yavaşlamanın akabinde Mart’ta yükselerek tekrar büyüme bölgesine geri döndü; anket iştirakçileri, talepte güzelleşme sinyalleri olduğunu bildirdi” denildi ve şu kıymetlendirme yapıldı:
“Yeni ihracat siparişleri ise üst üste üçüncü ay artış gösterdi ve toplam yeni siparişlere nazaran daha süratli büyüdü. Yeni siparişlerdeki yükseliş ve yeni üretim sınırlarının eklenmesi, üretimin üst üste üçüncü ay büyüme kaydetmesinde rol oynadı.
“Büyüme suratı hafif artış gösterdi lakin kimi anket iştirakçileri, hammadde arzındaki problemlerin üretimde daha yüksek oranlı bir artışa mani olduğunu belirtti. Tedarikçilerin teslimat müddetlerinde devam eden keskin artış, arz tarafında yaşanan zorluklara işaret etti.
“Küresel yük taşımacılığındaki düşünceler hammadde arzındaki yetersizlikleri daha besbelli hale getirdi ve böylelikle teslimat müddetleri Şubat’a nazaran daha yüksek oranda arttı. Arz kahırları Mart’ta enflasyonist baskıları da artırırken Türk lirasındaki kıymet kaybı, girdi maliyetlerinde yılbaşından beri en süratli artışın yaşanmasında rol oynadı.
“Benzer halde, enflasyon oranının şubatta son 10 ayın en düşük seviyesine gerilemesinin akabinde en son eser fiyatları Aralık ayından beri en süratli artışı kaydetti.
“Türk imalatçıları Mart ayında işçi sayılarını güçlü bir formda artırmaya devam etti. Böylelikle istihdam son 10 ay boyunca sistemli olarak artış gösterdi. Yatırımlar, kurulan yeni üretim çizgileri ve üretim ihtiyaçlarındaki yükseliş, istihdam artışını destekleyen faktörler ortasında yer aldı.
“Satın alma faaliyetleri de şubatta kaydedilen hafif yavaşlamanın akabinde toparlanma kaydetti. Lakin hammadde temininde yaşanan zorluklar girdi stoklarını artırmaya yönelik uğraşları zayıflattı ve stoklar son üç ayın en süratli düşüşünü kaydetti.”
