Semih ŞAHİN- Muammer İRTEM- İsmail Hakkı SEYMEN/ BURSA, – BURSA’da baharın birinci ayında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin altında seyretmesi nedeniyle arı vefatları arttı. Bu yıl soğuk hava nedeniyle ölümlerin yüzde 70’e çıktığını söyleyen arı üreticisi İslam Dikbıyık, “Arılar öldüğü için üretim bu yıl az olacak. Bu durum bal fiyatlarını da etkileyecek” derken, Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Çakmak, “Arıların, parazit teşhisleri, tedavisi yanlışsız yapıldıysa, biraz da arının besini varsa güçlenir ve soğuğa güçlü hale gelir” dedi.
Bursa’da mart ayında hava sıcaklıkları, mevsim normallerinin altında seyretti. Baharın gelişiyle kış uykusundan uyanan arılar ise kovanlardan çıkarak, polen toplamaya başladı. Arılar, baharın gelmesiyle birlikte de peteklere yumurtalarını bıraktı. Fakat hava sıcaklarının mevsim normallerinin altında seyretmesi ve uzun müddetli kar yağışları arıları olumsuz etkiledi. Soğuk hava nedeniyle arılar kovanlara geri çekilirken, vefatlar de yaşandı. 20 yıldır arı çiftliği sahibi olan İslam Dikbıyık, “Ocak ayında 26 dereceleri gördük. Bu süreçte arılarımız dışarı çıktı. O devirlerde arılar, tabiatta çiçek olmadığı için poleni, propolis üzere bitkileri toplayamadı, hasebiyle çok çalıştığı için ömrünü yıprattı. Bu yılın başından itibaren yüzde 70’e varan vefatlar oldu. Bizim de zayiatlarımız var. Havalar yeniden soğudu. Bu devirde ballıbabalar açmış oluyordu. Arılarımız ballıbabalardan nektari topluyordu. Artık ise kar yağıyor. Bu kar yağışından sonra ne kadar zayiatımız olacak bilemiyoruz. Arılarımız şu an geri çekildi. Altıgenlerin içerisine yumurta attılar. Onları ısıtamadıkları için soğuktan öldüler. Kardan sonra, havaların ısınmasıyla birlikte tekrardan kovanlarımızı açıp denetimlerimizi yapacağız” diye konuştu.
‘BAL REKOLTESİ DÜŞÜYOR’
Bal fiyatlarında artış olacağına söyleyen Dikbıyık, “2020 yılında da çok düşük bir rekoltemiz vardı. Bu yılı da yaşayıp göreceğiz fakat her geçen yıl biraz daha daralma kelam konusu oluyor. Arılar bizim için çok kıymetli. Einstein’ın da dediği üzere; arılar ölürse 4 yıl sonra insanlığın da sonu gelmekte. İnsanların yediği besinlerin yüzde 85’ini arılar döllemeyle sağlıyor. İnsanların ayakta kalabilmesi için kesinlikle arıya muhtaçlık var. Arı çiftliğinde bal, polen, arı sütü, arı ekmeği, propolis üzere eserler üretiyoruz. Arılar öldüğü için üretim bu yıl az olacak. Bu bal fiyatlarını da etkileyecek. Allah arıya kış uykusu nasip etti. Arılar yazın tarlada, geceleri de kovanda çalışır. Hasebiyle kış periyodunda arı çalışmadığı için arı ölmüyordu. Ancak bu yıl ocak ayı sıcak geçtiği için, artık de kar yağışı olduğu için arılarımız öldü. Bu seneyi yaşayıp daima birlikte göreceğiz” tabirlerini kullandı.
‘ARTAN ARI VEFATLARI YALNIZCA SOĞUKTAN KAYNAKLI DEĞİL’
Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zooteknik Kısmı Hayvan Yetiştirme Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Çakmak ise “Ülkemizde, giderek artan arı vefatlarını gözlemliyoruz. Bu yıl, daha fazla arı ölümlerinin olduğu istikametinde haberler aldık. Bizim 300’den fazla arımız var ancak yüzde 10 civarında bir kaybımız var. Hasebiyle olayı büsbütün soğuk havalara bağlamamak gerekiyor. Evet havalar soğuk gitti, ocak ayı sonunda arı yumurtaya başladı ve aralıksız devam ediyor. Arı vefatlarında bunun da hissesi var. Çünkü yavru olduğu vakit 35 dereceyi sabit tutmak zorundalar. Ama güçlü arılar, hastalık, parazit teşhisleri yanlışsız yapıldıysa, tedavisi yanlışsız yapıldıysa, biraz da arının besini varsa ziyan görmez. Biz deneme alanımızda en zayıf arıları test ediyoruz. Havalar kapalı, soğuk, karlı geçtiği vakit bu zayıf arıların ölme ihtimali daha yüksek. Bu sene, arı ölümlerinin artma sebeplerinden biri de zayıf arılarla kışa girilmiş olmasıydı” açıklamalarında bulundu.
