İSTANBUL – Tiroid hastalıklarının bedendeki birçok organ üzere gözler üzerinde de olumsuz tesir yaratabildiğini söyleyen Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Yasin Özcan tedavi olunmadığı sürece kalıcı görme kaybına neden olabilecek önemli göz sıkıntılarıyla karşılaşılabileceğinin altını çizdi. Özcan, bilhassa ameliyat sonrası göz muayenelerinin aksatılmaması gerektiğini belirtti.
Uzmnalar, tiroid bezini ilgilendiren hastalıkların kandaki tiroid hormon düzeylerindeki yükselme ile ortaya çıkan terleme, çarpıntı, sonluluk ve saç dökülmesine yahut göz kürelerinde büyüme, görme hududunda basıya bağlı zedelenme ve iltihaplanma, görmede azalma, gözlerin hareketlerinde bozukluk ve çift görme üzere problemlerle birlikte seyredebildiğini söylüyor. Bu durum çoklukla ilaç tedavisi ile denetim altına alınsa da, ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalarda tiroid bezinin ya tamamının ya da bir kısmın ameliyatla alınması hastalığı denetim altına alınabiliyor.
Tiroide bağlı hastalıklar ya da tiroid bezi tümörleri nedeniyle yapılan total tiroidektomi, yani tiroid bezinin büsbütün alındığı ameliyatlar sonrasında gözlerde oluşan değişikliklere dikkat etmek gerektiğini kaydeden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Yasin Özcan, tiroid ameliyatı sonrası ortaya çıkabilecek göz meselelerindeki en değerli belirleyici faktörün parathormon yetmezliğine bağlı gelişen düşük kalsiyum düzeylerinin müddeti olduğunu söyledi.
6 AYDAN UZUN SÜREN VAKARLARDA KATARAKT RİSKİ
Bu problemlerin süreksiz olduğu durumlarda nadiren, 6 aydan daha uzun süren olaylarda ise daha sık katarak geliştiğine dikkat çekti. Bunların yanında hastanın yaşının ileri olması, evvelce kataraktının var olması ve sigara içimi bu sıkıntıların ortaya çıkışını hızlandırdığını söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Yasin Özcan, “Eğer hastada diyabet, böbrek hastalığı üzere katarakt oluşumunu kolaylaştırıcı hastalıklar bulunuyorsa ya da uzun müddet steroid kullanmasını gerektiren bir hastalığı varsa daha erken periyotta gözle ilgili sıkıntılar ortaya çıkabilmektedir” diye konuştu.
DİKKATLİ GÖZ MUAYENESİ GEREKİYOR
Her tiroidektomi ameliyatından sonra göz sorunlarının ortaya çıkmadığının altını çizen Dr. Öğr. Ü. Yasin Özcan, ameliyat sonrası kanda uzamış kalsiyum düşüklüğü olan hastaların yaklaşık yüzde 60’ında katarakt geliştiğini söyledi. Tiroidektomi ameliyatı geçiren hastalarda yapılacak dikkatli bir göz muayenesi ile katarakt bulgularının saptanabileceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Yasin Özcan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Göz muayenesi ile hastada var olan ama şimdi tespit edilememiş parathormon ve kalsiyum düşüklüğünü belirlemek bu hastalardaki en kıymetli noktayı oluşturmaktadır. Zira bu kataraktlar başlangıç basamağındayken rastgele bir şikayete neden olmaz ve çarçabuk gözden kaçabilir. Kataraktın görme üzerine olan tesirleri uzman göz tabibi tarafından takip edilir ve kataraktı ilerleyen hastalarda görmeyi düzeltmek için ameliyat önerilir. Biz göz tabipleri tiroidektomi ameliyatı geçiren hastalarda yaptığımız dikkatli bir göz muayenesi ile katarakt bulgularını saptayabilmekteyiz. Göz muayenesi ile hastada var olan lakin şimdi tespit edilememiş parathormon ve kalsiyum düşüklüğünü belirlemek bu hastalardaki en kıymetli noktayı oluşturmaktadır. Zira kalsiyum eksikliği kalpte ölümcül ritim bozukluklarına neden olarak hiç beklenmedik bir anda ani ömür kaybına neden olabilmektedir.”
“TİROİD CERRAHİSİNİN GÖZE DİREKT TESİRİ YOK”
Tiroid bezinin alınmasının göz üzerine direkt rastgele bir tesiri olmadığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Özcan, “Bu ameliyat, graves hastalarında gözlerde büyüme ve hatta görme kaybına yol açabilen, gözle ilgili sıkıntıların ilerleyişini durdurmak gayesiyle tüm dünyada yaygın olarak kullanılan faal bir cerrahi yöntemdir” dedi.
Guatr ameliyatından sonra ortaya çıkabilecek göz sorunları daha çok tiroid bezinin gerisinde yer alan paratiroid bezlerinin süreksiz olarak hasar görmesine ya da çıkarılmasına bağlı düşen kan parathormon düzeyi ile ilgili olduğunun altını çizerek şu bilgileri verdi:
“Kan düzeyi düşen parathormon, kanda kalsiyum düzeyinin azalmasına neden olur. Şayet kanda kalsiyum düzeyindeki düşüşler uzun müddet devam ederse gözün lens dokusunda birikintiler oluşur. Vakitle bu birikintiler artarak gözlerde katarakt gelişimine ve görmede azalma ile sonuçlanır. Kandaki düşük kalsiyum düzeyleri göz haricinde ellerde ve ayaklarda karıncalanma, kas krampları, kaslarda sertlik, yüz kaslarında seğirme, ağız etrafında uyuşma/hissizlik, baş ağrısına sebep olabilmektedir.”
NADİREN GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ YAŞANIR
Tiroid bezi ameliyatından sonra çok ender olarak da göz kapağında düşme ve göz bebeğinde küçülme de gözlenebildiğini hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Yasin Özcan, “Özellikle tiroid bezi ile uzunluğundaki lenf bezlerinin de alınması gereken tiroid tümörleri ameliyatlarında, ameliyat sırasında boyun hudutlarının hasar görmesi, hematom dediğimiz kan birikmesine bağlı boyun hudutlarının basıya uğraması bu probleme yol açabilmektedir. Görme ile ilgili sorun yaratmayan bu sorun daha çok kozmetik problemlere yol açmakta ve bu sorun uygun vakitte yapılacak ameliyatla düzeltilebilmektedir” diye konuştu.
OLUŞAN PROBLEMLER GERİ DÖNDÜREBİLİR Mİ?
Dr. Öğr. Üyesi Özcan’ın verdiği bilgiye nazaran beğenilen gelişen katarakt başlangıç devirlerinde rastgele bir şikayete neden olmuyor fakat kalsiyum düşüklüğünün devam ettiği durumlarda katarakt artık ilerleyerek görme düzeyinde azalmaya neden oluyor. Görme düzeyindeki bu azalmanın vakitle kişinin ömrünü olumsuz tarafta etkilediğini belirten Dr. Öğr. Ü. Yasin Özcan, “Bu durum fakat kataraktın alınıp yerine yapay mercek koyduğumuz katarakt ameliyatı ile düzeltilebilir. Bu görme azlığının ameliyat haricinde ilaç ya da damla ile bir tedavisi bulunmamaktadır” dedi.
Graves hastalığının ilerlemesi sonucunda görme hududunda meydana gelen iltihaplanma sonucunda görme sonunun kalıcı olarak zedelendiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Özcan, bu hastalarda tiroid bezi alınsa bile hastaların görme düzeyinde rastgele bir geri dönüş olmayacağını, yalnızca daha fazla kayıp yaşayarak kör olmasının engellenebildiğini söyledi.
Bunların dışında tiroid cerrahisinden sonra ani görme kaybının beklenen bir durum olmadığını anlatan Dr. Öğr. Üyesi Yasin Özcan, “Bu çeşit ameliyatlardan sonra görmesinde ani değişiklikler fark eden hastalarımıza hiç beklememelerini ve mümkün olan en kısa vakitte bir göz doktoruna müracaat etmelerini tavsiye ederim” diyerek kelamlarını tamamladı.
